En mai de 2021, s’aprovèt la Lei Molac amb la tòca de protegir e promòure las lengas autoctònas de l’estat francés, ultraminorizadas per una ideologia dogmatica que preconiza la supremacia d’una cultura sus las autras. Es aital que lo Conselh Constitucional censurèt parcialament aquela lei, en daissant en suspension son aplicacion completa. A comptar d’alavetz, una interpretacion restrictiva de l’article 2 de la Constitucion, qu’establís que la lenga de la Republica es lo francés, a empedit tota sòrta d’avançada pertocant la proteccion de l’occitan coma tanben de las autras lengas mespresadas. Aquelas barrièras legalas e institucionalas empedisson totjorn de dreches talament basics coma d’aver un prenom: es lo cas de l’occitan Artús, del breton Fañch e de tantes autres enfants. A mai, las iniciativas per promòure las lengas dins las institucions publicas son totjorn estofadas.

La situacion es mai que mai critica pertocant l’educacion. Las recentas reformas educativas ignòran e mespresan totjorn las lengas qu’an quitament desaparegut de las espròvas de bachelierat e solament se tenon dins lo cas dels brevets del segondari gràcias a una fòrta pression sociala. La lei de 2021 que consagra la generalizacion de l’ensenhament de las lengas s’es pas desvolopada per manca de ressorsas e l’ensenhament per immersion es en vertadièr perilh.

Dissabte passat, i aguèt dins tot l’estat francés una seguida de mobilizacions per denonciar aquela precarietat lingüistica e culturala insuportabla. En seguida de la crida del collectiu Per Que Viscan Nòstras Lengas, los manifestants exigisson, demest d’autras mesuras, una modificacion constitucionala.

La veneracion d’un modèl d’estat que preconiza d’un biais dogmatic la supremacia d’una unica lenga e cultura sus totas las autras a banalizat un etnocidi cultural fòrça grèu e inuman. Es pas brica normal que los ciutadans d’una republica sián constrenches de manifestar per poder aver un rèirenom en lor lenga, per poder seguir lors estudis en lor lenga, per poder viure minimalament en lor lenga, en mai d’aquò lenga pròpria del territòri ont vivon… Aquela absurditat deuriá pas èsser normalizada. Desbanalizem l’etnocidi!