E ben, paure monde, cèrqui mos mots…

• Mesclanha: Arribi pas de comprene las mesclanhas del XV! Aqueles jogaires que fan mesclanhas dempuèi ans e ans, vaquí que l’arbitre, i comprés dins los rescontres internacionals, explica longament encara e encara als pilars cossí dintrar en confrontacion. Arriban pas a se’n sovenir d’una mesclanha l’autra?

• Especialitat gastronomica: Sus la plaça de la Republica de Limós, un restaurant novèl pòrta lo nom de l’un dels Estats dels USA. A costat de l’anóncia de sos burgers, pintrada en letras bèlas, se legís lo nom de l’especialitat de l’endreit: la fonduda… borguinhona!

• En jaune: Coma lo jaune es la color qu’agrada lo mai a la femna del president del Turcmenistan, totas las emplegadas maridadas del país devon portar una rauba jauna e las celibatàrias un mocador de còl jaune  . Sabi pas se un Turcmèn o una Turcmèna ganharà dins un avenir pròche lo Torn de França…

• Tartufas: Demandan de longa la severitat de la justícia, mas d’un còp la refusan quand una decision los pertòca dirèctament. 

• Sens vergonha: Lo Cremlin denóncia lo non-respècte de las nòrmas democraticas per la justícia francesa . Van probable mandar a la magistratura francesa un metòde de saupre-faire per una justicia democratica e respectuosa dels dreits dels incriminats, non?

• Deforestacion: Jos proteccion militària, lo govèrn indonesian impausa un ptrograma public de produccion grandarassa de sucre e d’etanòl dins lo sud de Papoasia. En mlai de plantacions, aquel plan « PSN Merauke » prevei la construccion de cinc usinas, d’una centrala a biomassa e d’infraestructuras rotièras. Lo prètz de pagar es plan bèl: dos milions d’ectars de sèlva tropicala e de tèrras indigènas son amenaçadas. Las populacions localas (Marind, Yei) demandan d’ajuda: « Una granda part de la natura es destrusida, los aucèls cantan pas mai, las bèstias desapareisson. Ajudatz-nos!» 

• Mots crosats: Definicion trapada a unes mots sagelats dins un setmanièr francés de television: «Basques et Catalans ensemble». Devinatz la bona responsa? E òc, es plan « Espagnols»??!!!

• Gay: Dins l’escampatge de mots dels sistèmas informaticas volgut per la novèla administracion americana, se trapa lo mot gay, vist que cal pas mai parlar d’omosexualitat. Doncas, disparicion dels documents sus la bomba d’Iroshima que l’un dels avions que la lancèt portava lo nom d’una femna que se disiá Elona Gay!  Aquò nos rapèla los problèmas administratius qu’agèt la revista occitana pels dròlles Papagai que d’unes servicis de proteccion de la joinessa pensavan qu’èra consacrada a la parentalitat dels omosexuals. 

• Culte de la personalitat: Aquí unas idèias d’elegits «republicans»: estampar bilhetas de banca amb lo cap del president Trompeta, decretar fèsta federala son jorn de naissença, escalprar sa cara dins lo ròc sul mont Rushmore a costat d’ancians presidents,… Per faire bona mesura, la presentacion d’una novèla Teslà se faguèt a l’Ostal blanc, transformat en concessionari automobil?

• Mots interdits: La tièra dels mots e expressions interdits d’usatge dins la comunicacion estatala americana es espantanta. S’i trapa (tièra non limitativa): femna, inclusion, diversitat, LGBT, andicap, egalitat d’accès als suènhs, sèxe, identitat de genre, discriminacion, egalitat, egalitat sociala, equitat, exclusion, justicia sociala, marginalizat, minoritat(s), opression, prejudici, privilègis, jos-estimat, jos-representacion, estereotipes, traumatisme, black, latino-a, comunautat d’originas divèrsas, pertinéncia culturala, comunautat indigèna, antiracisme, gòlf de Mexic, diversitat etnica, minoritat ispanica, persona negra, raça e etnia, racisme, segregacion, activisme, antiracistas, institucional, plaidejar, politica, dominat pels òmes, feme, victima, crisi climatica, cambiament climatic, qualitat environamentala, energia pròpra, pollucion, … Totes los documents que pòrtan un d’aqueles mots an dreit a la disparicion 404 not found.  E i pòt pas aver copia d’aqueles documents, vist que lo mot carbona es tanben interdit. Pas mai de sòuses pels universitaris qu’estudiarián lo climat, lo feminisme, la diversitat etnica,… (Notatz qu’espèri que la direccion del Jornalet me balharà la tièra dels mots de non-utilizar dins aqueste espaci: aquò me permetriá d’escriure cronicas mai cortas). Devi çaquelà notar e saludar lo punt grandament positiu de las mesuras del president Trompeta: a pas (encara) interdit lo mot «Paratge»!

Motús Roch