Joan Marc Vilanòva.
Seguida de Tres, dos, un e rau ! IEO Edicions, 2006
(Ne traparetz, la debuta als articles en dejós)
Palheta
-=oOc=-
Lo vèspre d’aquel dimenge, faguèron a la palheta. Lo conse, enervat coma lo govèrnament per la virada d’aquel afar, aviá recampat l’escabòt de pompièrs, e lor aviá tengut un discors dels grandasses. Puèi, s’èra virat cap al caganís, que justament sonavan Palheta. Pel camp de blat qu’aviá sul cap ? Per las belugas dins los uòlhs ? Per son jove temps ? Rai. L’azard e lo cònsol carguèron Palheta d’una granda mission, sens crotz, amb escala – e arenga :
– Palheta, mon grand amic, ò tu que siás degordit coma l’esquiròl e leugièr coma la lauseta – jamai te l’aviái pas dich – escarrabilhat coma la mirgueta – sofrís que te pause la man sus l’espatla – aquò’s tu, Palheta, que l’astre marquèt per nos liberar del malastre !
Vai, corrís, vòla e nos venja ! (Los estudis, de còps que i a, pòdon servir.)
Palheta cabrèt las cilhas, sorisèt, levèt los uòlhs al relòtge de la Comuna, e dins un grand sospir que l’incredulitat s’i mesclava de compatiment, carguèt l’escala e se sarrèt de « l’endrech. » Arribat aquí, la quilhèt, l’escala, contra la paret de pèiras negras, al sulhèt de la fenèstra, pojèt a nautor de la badança e desapareguèt, engolit per lo mistèri. Lo demai de l’escabòt, qu’aviá cargat lo casco, s’agromelèt al pè de l’escala. Ausiguèron los udolaments. E los passes. Parlatejèron : Palheta !… Òu, Palheta !… De qué veses ?… Palheta !?… E bè !… Respond, macarèl !!!
E dins la glòria del solelh colc, flambejant de las esposalhas del roge e del negre (sabi pas d’ont vau tirar aquò !) qu’emporpravan cèl, tèrra e morres, se mesclant als udolaments draconians, s’ausiguèt lo rire de Palheta. Un rire descabestrat, un cacalàs, una cacalassada inamorçabla e subraguda a crevar totas las paurs, e que passava per totas las vocalas coma se cercava a se despassar, coma se Palheta ne perdiá lo buf e lo sen.
– A ! A ! A ! A ! A ! I ! I ! I ! I ! I ! O ! O ! O !O ! O !…
– Pa… Pa… Palheta… !?… De qué t’arriba ?… Vas plan ?
L’autre se risiá a s’escanar, a se desmaissar, a s’escagassar, a se téner las costèlas, a se crebar la pèl, a se plegar en dos, en quatre, en uòch, a se rotlar pel sòl, a tustar dels ponhs sul ponde… Puèi, puèi, rangols… Silenci… Trastejadisses… Dins l’ençaval, los cascos s’entretustavan. Las dents tanben. Los pompièrs, lo cònsol, los conselhièrs acorreguts se pensèron : Es emmascat !… Es endracat !… Es flambat !
Mas al bot de l’eternitat, que durèt un brieu, la blonda tèsta espelofida de Palheta pareguèt a la fenèstra, d’ont tombèt un esclafi de …
– Cogorlas !… Los vaquí, vòstres Dracs ! Cogorlas ! Son pas que de vièlhas cogorlas secas e vuèjas que los aucèls trauquèron ! De cogorlas que lo vent fa cantar coma autbòisses e tambornets ! Ooooo ! Pro de bufar al cuol d’una ! Ooooo ! Pro de ne tustar doas ! Pòm Pòm Pòm Pòòòm ! Ne volètz, aquí n’avètz, de cogorlas ! Cogorlas que sètz totes !…
E Palheta risiá, risiá…
E tota la nuòch, las socas, las pibolas e las platanas, lo riu, la plana e las còlas, la Luna e las estèlas restontiguèron dels rires liberators de Palheta.
Amuletas
-=oOc=-
Nos èrem sarrats, d’aqueste moment, de l’Atge d’Aur. Las darrièras idòlas se fracassavan d’una l’autra, e podiàm esperar, un còp esvanida la polsa de la casuda, que poiriam enfin aimar lo monde tal coma èra. Los rires libèron de la crenta, e sens la crenta del diable, avèm pas besonh de dieu.
Mas tornèron los poderoses e los saberuts. Conflèron d’autras bofigas espaurugantas, amb d’autres cotèls entre las dents e d’autras barbas als mentons. E se la Glèisa i perdèt sos parroquians, la comuna sos elegeires, èran venguts los temps de las parabòlas – de la television. Avèm las amuletas que meritam. Los reis del petròli podián mai s’afairar ; lo complèx militarò-industrial tanben…
Mas aquò, los vièlhs de Sant-Florenç o diguèron pas als tres fraires. Sol davant l’eternitat, Ceban èra vengut lo vilatge de las cogorlas…
(De seguir…)
De Joan Marc Vilanòva (au mitan, un pauc a drecha, sus la fòto)
0 commentaires