Autres consèlhs ortalans…

Vau perseguir aqueste còp la tièra dels conselhs indispensables per aver un òrt coma cal e un rapòrt positiu amb las fruchas e los legums (1) :

Çò que crenta lo mai lo mentraste es d’èsser remandat als trastes. Dança, dança lo menuguet, pichona menugueta ! Lana de merinòs per la merinjana. Te sovenes del còp ont la merinjana balhèt rendètz-vos a una dama-jana ? La perditz cocodesca al pè del micocolièr. Lo milh ? En milhàs o en fetge gras, e pas mai. La caçòla es lo convent de las mongetas. Tiron, tiron : la muscada non es femna del muscat. Lo nap de Pardalhan es pas pels arpalhands. Lo nap de Pardalhan de tu farà un arpalhand. Qual manja nap de Pardalhan, se crei d’Artanhan. Cal sortir la napa bèla quand se manja naps. Abans de se colcar, la puput beu tisana de negreput. Ma paura dama, la nèrta vos daissarà inèrta. La paura notz ne demorèt sens votz. Per aver bona mina, l’estamina fila a l’estaminet. Las bonas olivas an la fòrma perfèita d’un balon de rugbí. Per un cagaròt, l’òrt ten l’espandi d’un continent. Qual-a ten un òrt a jamai tòrt. Cal pas èsser tòrt per trabalhar un òrt. Cal pas èsser tòrta per trabalhar una òrta. Las ortigas d’Artigas escafan las fatigas. La palavèrsa somia de faire la pipa-redòla. Paleja, paleja : ne demorarà totjorn quicòm. Lo palhatge estalvia l’asagatge. Palona, palona : ne demorarà totjorn quicòm. Visca los parpalhòls parpalholejaires, mas non als ortalans que parpalholejan ! Lo parpèl capita pas de clucar de l’uèlh. La pasqueta pòrta pas casqueta. Flor de pasqueta, temps de meleta. Res non val la pastenaga de Galinagas. La pebrina vos balharà bona mina. Lo pebron es bon garçon. Pèl-de-ceba es un ploraire cronic. La pelena es afabrada pel passatge de tropèls (2) de singlars. A de qué pòt plan servir una pelena sens linhas blancas ? Cal èsser piòt-a per persègre un perseguièr. La pervenca ten un orodator dins lo calici. Los peses secs crentan d’èsser trempes coma una sopa. Al pesquièr, lo cant de las granhòtas es la sinfonia de l’univèrs. Un vertadièr pibol deu mesurar 3,1416 mètres. Val mai aver un pibol traucat al fons de la prada qu’un pitt-bull a l’ostal. Lo pimèrle, amagatal pels mèrles. Pim-pè, pim-pom, lo pimparèl li an copat lo pè ! La pimparèla se somia pim-pom d’aur. N’avèm lo confle d’aqueles pinhons qu’an una opinion sus tot e res. A l’ora tardièra, jogavan a plantapic dins la plantolièra. Quand Alaric pòrta capèl, te banharàs/ragentaràs lèu la pèl. La pluèja tomba fina sus las auberginas. La pluèja es d’una brava ajuda per l’asagaire fug-l’òbra. Lo paure Adam de longa se planhissiá : « Es cada còp per ma poma ! », çò disiá. Fan pas de pomat a Pomàs. Las pompiras de Pompinhan valon plan un empèri. L’ortalan pòrta capèl e lo pòrre pòrta gòrra. Utiliza la posaraca e ditz : « Lo potz arraca ! ». Lo prat dalhat, te siás plan ganhat lo pan gradalhat. 

E, al mes d’agost, se caliá pausar aquesta question : de qué, diantre, causir entre las amoras e las amors ?

Ortalissa Roch

(1) Veire Papieròt del dijòus 8 de junh : Conselhs ortalans.

(2) Se considèra coma tropèl lo passatge de 16 bèstias plan cramponadas.