De pomas, de peras mas pas d’escobidors!

https://www.youtube.com/watch?v=ZBQEMd0KsqM

Aquò comencèt amb una question prigonda que lo tafurava dels pès al cap: los rapòrts d’establir epistemologicament entre la poma d’Èva e la poma d’amor, sens aver de besonh d’evocar las peras. Per son obratge que li valdriá probable una flor de nenufar de la part de l’antica Academia dels Jòcs Florals aviá començat de redigir son tèxte. Los mots rajavan coma Garona dempuèi los monts de Pirenèus…

E lo trobador novèl e pòst’(restanta)-modèrne notèt :

« Èva mangèt la poma / Que nos faguèt quitar l’òrt d’Eden / E l’amor venguèt / Dins mon còr trobador /De la pietat de la veire desvariada / amb sa poma e sas granetas de marrida fe / Alara en tirant tres nòtas de mon laüt / Saludèri la poma d’amor / Que lusissiá dins las mans / De la femna primièra.

(intermèdi musical)

La princessa de Samarcanda jogava a la mercanda: /Dins sas mans fasiá virar e revirar / Una poma d’aur/ Poma d’aur o poma d’amor / Coma, cossí, quora e perqué causir / Se demandava sant Tomàs / Que capitava pas d’i creire. / Lo chaman dels pagans / Legiguèt l’avenidor / Dins un còr de buòu  / «Farai marmanda », çò disiá / En caçant de son cap / Pensadas negras coma un crimi/ L’amor val plan una poma / Mas se cal gardar una pera per la set ! / …: … »

Contra sa volontat, las peras avián faita lor aparicion dins lo raconte. Aquò lo desvarièt. De qué faire de peras dins un poèma ? Pas solament bonas a balhar als gosses: cossí ne tirar quicòm de subliminal, Guilhèm?

Alara, d’un gèste ample e fèrme, dobriguèt la pòrta e sortiguèt per carrièras. Una remolinada de vent fregeluc tornèt tampar la pòrta darrèr el. Un chòt se desgargamelava a susvelhar d’un uèlh panoramic (mas pas: dinamic) la situacion. Las nivols corrissián dins lo cèl: cèrç e marin se los remandavan d’una part l’autra del planisfèr esferic. La nuèit èra negra coma lo cuol d’un corbàs. Son camin lo menèt tot dreit, mas aprèp quauques contorns, a l’estanquet del barri. S’acerquèt del comptador e demandèt un mièg-entièr de cervesa. 

Las convèrsas corrissián en paraulas nautas, mòts bufècs e teorias decabestradas. Èra plan malaisit de seguir lo fial de las convèrsas. Segur qu’èra pas un fial de lana de las oelhas de la contrada.

— Ieu te disi qu’aurián degut insistir sul costat tampat…

— Se lo costat èra tampat, cossí vòls que la pòrta se dobrigue…

— Sufís d’aver dins sas mans e dins son cap la clau de la volontat que te pòt faire traversar las muralhas…

— O engraissat las paumas de l’arbitre…

— Diga-me, l’òme saberut, quant de còps de trompa calguèt per faire tombar las muralhas de Jericò…

— Segur qu’es pas en bevent de Ricoxx lo matin qu’auràs la fòrça de traversar las muralhas. Ieu, te conselhi puslèu la cartagèna! Patron, torna-nos dobrir una cantina de carinhana. Lèu, la farem evaporar…

— Vesi pas perqué vòls qu’Èva plore…

— Mas a pas la fòrça de plorar: qu’es tombada dins las pomas e que sa cara es venguda d’un rotge escarlata de cerièra madura…

— Es bona, la pauròta, per l’endura! Caldriá pas que nos age agantada l’escarlatina…

— Seriá òrre: quand as l’escarlatina, t’es interdit de beure lo chuc de la tina… Te cal anar metre al verd cò de la Tantina e manjar cada miègjorn e cada ser a la cantina de l’espital ont se trufan plan de la caritat! … »

Nòstre sembla-eròi churlupèt las darrièras gotas de sa cervesa, paguèt las doas pistòlas requistas, saludèt gentament la serviciala e se diguèt que valdriá mai benlèu (e sens tardar gaire) s’entornar a l’ostal e pelfinar son poèma, probable de ne cambiar cada mot per un autre per dire d’èsser publicat enfins (al mens un tròç) dins un numèro venent de la revista Òc que per l’ora li respondián cada còp Dins lo n° venent… quand mandava un de sos tèxtes…

Plan fòl èra de creire que l’inspiracion se trapariá dins un mièg de cervesa (amai locala)…

• Del perqué e del cossí d’aqueste raconte decabestrat

Coma vos sètz plan fòls de vos demandar lo perqué del cossí d’aqueste raconte sens cap ni centena (que sembla plan pas valer la mendra graneta de pometa), mas que dèu aver ça-que-la (òc, podètz daissar la saca dins l’entrada, i vesi pas d’inconvenient) una significacion prigonda vist que lo Comitat Central del Jornalet a decidit de lo publicar un dijòus de matin a punta d’alba… I a plan quicòm d’amagat (e benlèu de tarrible) darrèr aquela decision espantanta.

(E lo cronicaire se ditz: «Sabi pas tròp çò que veni de contar, mas ma cronica ten almens la longor reglamentària per passar dins lo Jornalet e sus las ondas del dijòus sens trabucar a l’espròva de la censura vist que, probable, soi pas lo sol a me pausar questions suls rapòrts d’establir epistemologicament entre la poma d’Eva e la poma d’amor!… Soi prèst a prene en compte, afortir o contradire vòstre punt de vista sus la question…»)

• Epilòg

A l’ora de s’endormir, per un sòm pasible, nòstre personatge prenguèt pas coma somnifèr un veiron d’alcòl de pera, pensatz plan, mas un veirat de Calvadòs. Dins la nuèit, landrejèt dins son cap aquesta contairòla de son enfància:

pim pam rintampam

pim pom rintampom

pim pam pom… una poma!

De tot biais, una poma del perièr es pas una pèra del pomièr (o quicòm atal… Sabi pas mai… Es a deses-pera-r!)

Croniquet Roch