Raportèrem amb tristor dimècres lo trespàs de Pepe Mujica, èx-president d’Uruguai. Èra a mand de complir 90 ans. Serà totjorn remembrat coma un dels caps mai autentics e inspirants de la politica mondiala. Sa vida e trajectòria representan un modèl de coeréncia, umilitat e engatjament social que trespassa las frontièras e las ideologias.

Mujica non foguèt pas brica un politician convencional. Conegut coma “lo president mai paure del Mond”, renoncièt als luxes del poder, donava lo 90% de son salari a de causas socialas e abitava una pichona barraca del tet de zinc, ont aviá un òrt e de galinas. Aquela austeritat radicala èra pas solament un gèst simbolic, mas una expression prigonda de sas valors: la politica coma servici e non pas coma privilègi.

Son istòria personala es un raconte de transformacion e d’esperança. Foguèt guerrilhIèr de l’MLN-Tupamaros, passèt quinze ans encarcerat abans de se consagrar a la politica institucionala. En preson, patiguèt de torturas e subrevisquèt a de condicions inumanas en passant per de periòdes d’isolament dins de cistèrnas o de caissas de betum. Après la dictatura uruguaiana, se consagrèt a la politica e quitament foguèt elegit president del país. D’aquel temps, Mujica demostrèt que la reconciliacion e lo dialòg son possibles quitament après las experiéncias mai duras. Sa capacitat de far de la dolor una fòrça constructiva es una leiçon per totes.

Pendent son mandat, Mujica avièt de reformas pionièras coma la legalizacion del maridatge per totes, lo drech a l’avortament e la regulacion del cannabis, en plaçant Uruguai coma un país avançat e progressista. A mai, contribuiguèt a reduire la pauretat d’un biais significatiu e a transformar lo país devèrs las energias renovelablas, en daissant un legat social e environamental exemplar.

Un de sos messatges mai universals es que lo bonaür se tròba pas dins l’amolonament de las causas, mas dins la libertat, la solidaritat e lo respècte per la vida. Sa frasa emblematica, “quand crompas quicòm, la crompas pas amb d’argent, mas amb lo temps de ta vida”, nos convida a pensar sus nòstras prioritats e nòstre biais de viure.

Dins un Mond ont la politica se vei sovent coma una carrièra d’ambicions personalas, Pepe Mujica nos ramenta que la dignitat e l’onestetat pòdon cambiar la societat. La còla de Jornalet desiram que son legat perdure coma un far  d’esperança e d’umanitat, en inspirant las nòvas generacions a bastir un Mond mai just e mai uman.