Interconnexions entre francimand e occitan

Lo francés es una lenga rica que permet jòcs de mots, omonimias, charradas, mots crosats o sagelats, mot lo mai long e benlèu anamorfòsis… e ne passi… Mas mèfi: se pòt pas creire que los diccionaris de simpla revirada revelèssen los fondaments prigonds d’aquel parlar pretendument « universal ». En virant las paginas lexicalas e a l’escota de las paraulas francimandas, avèm pogut destriar meticulosament(???!) unes sens amagats dels mots (reconeguts e oficializats per l’Acadèmia francesa, mas raubats e desvirats de lor origina occitana) rapòrt a la lenga nòstra. Vos balham aicí un escapolon del trabalh en cors. 

Escapolon lexical

de l’intercompreneson subliminala

francimand vs occitan

Un agenda: un rus agenés

Un ananas: un femnassièr

Une autochtone: una veitura pesuga

Un baillement: anem, balha-me’n!

Une banque: coa/costat d’un banc 

La barrique: un ric gaireben paure

Un bar-tabac: E la barta floriguèt…

Un bateau: taus d’interés interessant 

Un bâtiment: lo plan falsièr d’un ostal

Un bâton: un mormolh

Une baudroie: un òme dreit

Un bavard: un estatjant de la costièra de Var

Un bavoir: gaitar per en-dejós

Une bourrique: una fanga teneira de metals rics

Boursouffler: se tirar la borra

La boussole: trapar sol lo cap del camin en seguissent solelh e estelas

Un bouton: lo cap o la coa d’un ton

Brailler: se cargar las braias

Un cadeau: una esquina de gat

Un cake: la coa del gat

Le camping: lo costat d’una taula de pim-pom

Un canasson: una tirona bramaira

Un caniche: un gosset dins son ostalon

Un caporal: une bonne mémoire

Le carnaval: un vegetarian

Le cartable (1): lo tablèu dels oraris dels carris

Le cartable (2): beure un quart de vin al repais

Du carton: un peis copat en quatre ; un quart de ton (musica)

Une casquette: un quistaire que pòrta un cascó

Un cassoulet: una excepcion

Une catastrophe: una gata poèta

Un cathare: un gat malautejaire

Le céleri: es en causa del ris

La certitude: lo notari pels cèrvis

Le chagrin: una grana de gat

Un chaland: un gat endormit, un endormit

Le challenge: las borrassas del gaton

La chaloupe: mancar lo trauc de l’agulha

Le chalutier: cantar/far musica coma un gat

Le chameau: paraula de gat; gat parlant per onomatopèa

Le chapeau: pèl de gat

Un chapelet: un gat pelat

Une chanson: lo reglatge de la sonorizacion

Le chapitre: un gat risolièr (o: que fa rire)

Le chapon: un uòu de pol

Un Charentais: un carri embreissat

Le chasseur: la sòrre del gat

La châtaigne: una persona tissosa

Le château: un gat dorièr

Un chêne: una cadena arboricòla

Un chercheur: un òme sens mòstra

La chlorophylle: escampament de clòre

Du chocolat: esvitar un truc

Circassien: un proprietari de circ

Claudine: manjar dins una sala barrada

Un coléoptère: una pèga terrèstra

Le colonel: l’uèlh del colon

Une coque: la coa del gos

Un corbeau: un còs d’atlèta, de Na Monde o En Univèrs

Une cornemuse: una musa cornuda-banuda

Une cornemuse : una còrna font d’inspiracion

Une coulée: un còl pas plan polit

La couleuvre: un trabalh tranquille

Un couloir: un còl de missara

La couscounille: de coscós pels conilhs

Un couvert: un tiron del còl verd

Un criquet: un adieu a la gara

Le curriculum: òme que manja currí

Un diablotin: un que se’n crei

Dieu: exprimir una esitacion

Un dindon: un campanaire

Un dollar: la codena de lard

L’écriture: un escrit de camp laurat

Un éléphant: un afogat d’aviacion, un ornitològ

Une figue: la paur del pòble

Un galant: un òme pas preissat

Une galante: una femna que pren lo temps

Un galon: un grandàs

Un galopin: un pichon proprietari

Un gâteau: un òme dorièr

Gigoter: bolegar a l’ora del tè

Une gousse d’ail: una ardada de gosses

Le guépard: un gaujós se’n va

Le gymnase: un marrit gimnasta

Un hibou: la lait bolhís!

Un homard: la marèia nauta

Une horloge: viure defòra

Perseguida

Ne sèm just a la pigassa e nos cal contunhar de desbosigar los rapòrts francimand-occitan fins a l’isèda. Lo trabalh es en cors e se dèu perseguir qu’avèm, per lo mens, 100 000 mots a tractar, siá 100 000 explicas de trapar o fargar. Per l’ora, avèm pas recebut (e ba regretam prigondament) un assentiment de sosten e de presa en compte d’aqueste trabalh bèl e fondamental de la part del Congrès Permanent de la Lenga Occitana!

Mot-a-Mot Roch