Lo tren e las lengas | Smiley.toerist
L’iniciativa de l’SNCF d’introduire de corses de catalan gratuits dins lo TGV París–Barcelona es una nòva excellenta e la volèm saludar. Fa plaser de veire una granda entrepresa coma l’SNCF a reconéisser la fòrça culturala d’una lenga pròpria e de la partejar amb sos viatjaires. Tot aquò es positiu, util, e dins lo bon sens de l’istòria.
Ça que la, un ponch nos interpèla. L’accion s’es pensada per Barcelona, mas non pas per Perpinhan, ciutat ont l’SNCF trabalha dempuèi totjorn e que tanben fa partida del domeni catalan.
Mas se poiriá pensar a una iniciativa semblabla per l’occitan? Perqué pas? Non pas al luòc del catalan, mas en parallèl, en valorizant la diversitat reala dels espacis que l’SNCF travèrsa cada jorn. Sensibilizar los viatjaires —e lo personal— a l’occitan ajudariá non pas solament los toristas, mas tanben la populacion locala, que sovent a perdut lo contacte amb la lenga pròpria del país. Seriá un acte de cultura, de memòria e de responsabilitat.
E aquí tocam lo fons del problèma: la question de la desaparicion de las lengas dins lo mond contemporanèu. Aquesta setmana, o raportàvem dins Jornalet: en Islàndia an paur de la pèrda de l’islandés, e en Turquia los parlants de la lenga laz se baton per la salvar. Aquò nos pertoca a totes. La mondializacion, quand se fa sens contrapeses culturals, uniformiza e, per tant, desumaniza. Perdèm de nuanças, de vejaires del Mond, de biaisses de contar, de sentir, de viure…
Totas las campanhas de sensibilizacion ecologica que se fan per protegir los ecosistèmas naturals son necessàrias. Mas o devèm dire: l’ecologia lingüistica merita la meteissa atencion. Una lenga que morís es un ecosistèma que desapareis. Es una pèrda irreversibla. E lo Mond i ven mai paure, mai monotòn, mai fragil.
Per tant, saludam l’SNCF per l’iniciativa del TGV París–Barcelona. Es una pòrta dobèrta. Mas li demandam amistosament que sián conscients tanben de la catalanitat de Perpinhan e que pensen tanben a l’occitan; qu’un jorn los trens que travèrsan Occitània pòscan tanben far ausir la lenga nòstra dins la senhaletica, dins las anóncias, dins de materials informatius. Pels vesitaires… mas tanben, e benlèu sustot, per nosautres meteisses, per recobrar los mots en la lenga que nos fa occitans. Car l’ecologia lingüistica es pas un luxe: es una necessitat vitala.
0 commentaires